Bu çalışmada, deyim (idiom), atasözü (proverb), özdeyiş (aphorism), dua (prayer), beddua (damn) vb. söz kalıplarındaki söz oyunları, yeniden üretim (reproduction) terimi kullanılarak değerlendirilmektedir. Buna göre yeniden üretim, bildik ve genel görünümdeki bir söz kalıbında yapılan dizisel (paradigmatic), dizimsel (syntagmatic), sözcüksel (vocabular) ve anlambilgisel (semantic) değişikliklere gönderme yapmaktadır. Türkiye Türkçesinde, ilk ve bildik görünümünden farklı bir görünüm kazanan bu söz kalıplarına 1990’lar itibarıyla, aforizma terimine örneksemeyle laforizma denmeye başlamış, bu terim Türkçe Sözlük’te de kendisine yer bulmuştur. Söz kalıplarındaki yeniden üretimler, daha çok mizah (gülmece) alanında ve mizah amaçlı olarak yapılmaktadır. Mizahın ilk ve görünen amacı güldürmek olmakla birlikte, ikinci ve belki de daha önemli amacı toplumsal eleştiridir. Söz kalıplarındaki yeniden üretimler de bu amaçlarla yapılmaktadır. Böylelikle, söz kalıpları genel dilbilimin araştırma konusuyken, yeniden üretimler mizah ve toplumsal eleştiri özellikleriyle toplumdilbiliminin araştırma konusu olmaktadır. Bu konulardaki gözlemlerin paylaşılacağı çalışmanın örneklemi, gazateci Mustafa Balbay’ın Cumhuriyet Gazetesi’ndeki 2008-2015 tarihleri arasında çıkan köşe yazılarındaki; laforizma teriminin sahibi mizahçı Cihan Demirci’nin Laforizmalar (Papirüs Yayınları, İstanbul 1996) adlı kitabındaki, yine Cihan Demirci’nin www.cihan-demirci.blogspot.com.trr adresli bloğundaki, www.orjinalsozler.com adlı internet sitesindeki ve son olarak da Nezihan Demirci’nin Duvar Yazıları (Çukurova Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Adana 2004) başlıklı lisans tezindeki seçme sözlerden oluşmaktadır.
| Konular | Dil Bilim |
|---|---|
| Dergi Bölümü | Dilbilim |
| Yazarlar |
|
| Bibtex | @araştırma makalesi { cutad285918,
journal = {Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi},
issn = {2587-1900},
eissn = {2548-0979},
address = {Çukurova Üniversitesi},
year = {2016},
volume = {1},
pages = {69 - 80},
doi = {},
title = {TÜRKÇEDE SÖZ KALIPLARININ YENİDEN ÜRETİMİ: AFORİZMADAN LAFORİZMAYA},
key = {cite},
author = {Özezen, Muna Yüceol}
} |
| APA | Özezen, M . (2016). TÜRKÇEDE SÖZ KALIPLARININ YENİDEN ÜRETİMİ: AFORİZMADAN LAFORİZMAYA. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 69-80. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/cutad/issue/27176/285918 |
| MLA | Özezen, M . "TÜRKÇEDE SÖZ KALIPLARININ YENİDEN ÜRETİMİ: AFORİZMADAN LAFORİZMAYA". Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi 1 (2016): 69-80 <http://dergipark.gov.tr/cutad/issue/27176/285918> |
| Chicago | Özezen, M . "TÜRKÇEDE SÖZ KALIPLARININ YENİDEN ÜRETİMİ: AFORİZMADAN LAFORİZMAYA". Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi 1 (2016): 69-80 |
| RIS | TY - JOUR T1 - TÜRKÇEDE SÖZ KALIPLARININ YENİDEN ÜRETİMİ: AFORİZMADAN LAFORİZMAYA AU - Muna Yüceol Özezen Y1 - 2016 PY - 2016 N1 - DO - T2 - Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi JF - Journal JO - JOR SP - 69 EP - 80 VL - 1 IS - 1 SN - 2587-1900-2548-0979 M3 - UR - Y2 - 2016 ER - |
| EndNote | %0 Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi TÜRKÇEDE SÖZ KALIPLARININ YENİDEN ÜRETİMİ: AFORİZMADAN LAFORİZMAYA %A Muna Yüceol Özezen %T TÜRKÇEDE SÖZ KALIPLARININ YENİDEN ÜRETİMİ: AFORİZMADAN LAFORİZMAYA %D 2016 %J Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi %P 2587-1900-2548-0979 %V 1 %N 1 %R %U |
| ISNAD | Özezen, Muna Yüceol . "TÜRKÇEDE SÖZ KALIPLARININ YENİDEN ÜRETİMİ: AFORİZMADAN LAFORİZMAYA". Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi 1 / 1 (Aralık 2017): 69-80. |